Maritiem Digitaal
collectie zoeksyteem van de maritieme musea
Een kalfaatijzer of breeuwijzer
| titel | Een kalfaatijzer of breeuwijzer |
|---|---|
| inventarisnummer | M3466 |
| collectie | Gereedschappen en werktuigen |
| museum | Maritiem Museum Rotterdam
 |
| omschrijving | Kalfaten is een bewerking om naden tussen de gangen van een dek of de huid waterdicht te maken. Met het oog hierop zijn de kanten van de planken niet haaks op het bovenvlak, maar enigszins schuin bewerkt zodat de naad een licht v-vormige doorsnede heeft met de punt naar binnen. Om de naden te vullen gebruikte men bij voorkeur werk. Werk is oud gepluisd touwwerk. Het wordt door de kalfateraar op de knie tot een steng gedraaid en in kluwers of kloenen bewaard. Werk wordt "wit" of geteerd gebruikt. In plaats van touw gebruikt men ook katoen. Voor het kalfaten worden vier soorten ijzers gebruikt. Indien de naden smal zijn worden ze eerst verbreed met een beitelvormige openslager. Daarna wordt het werk met een breeuwijzer of kalfaatijzer in de naden gedreven. Eerst wit werk, daarna geteerd. De naad wordt tot iets onder de rand gevuld. Het geteerd werk wordt aangedreven met een rabatijzer. Dit ijzer heeft een brede stompe snede die in een lengte een of twee groeven heeft. Om nagelgaten of boutgaten te kalfaten wordt een smal plan of halfrond spijkerijzer. Om diepe naden van grote schepen te breeuwen wordt een klamaatijzer genomen. Deze wordt aangedreven met een moker terwijl de gewone kalfaatijzers worden aangedreven met een kalfaathamer. Om het inslaan van werk te vergemakkelijken moeten de breeuwijzers van tijd tot tijd met de onderkant ingevet worden. Eventueel kunnen ze in de lijnolie gedoopt worden. |
| afmetingen | lengte 17 cm breedte 3.5 cm |
Bekijk ook
Commentaar van bezoekers