Maritiem Digitaal

collectie zoeksyteem van de maritieme musea


Aardglobe door Willem Jansz Blaeu

titelAardglobe door Willem Jansz Blaeu 
inventarisnummerM475 
collectiecartografie    
museumMaritiem Museum Rotterdam   Maritiem Museum Rotterdam
makerBlaeu, Willem Jansz. 
omschrijvingDeze aardglobe vormt samen met de hemelglobe (invnr M473) een paar. De globe bestaat uit twaalf globesegmenten. De globe is in het cartouche gedateerd ‘1602’ en gesigneerd ‘Auctore Guilielmo Janssonio Blaeu.’ De globe dateert echter van na 1621 toen Willem Jansz. de bijnaam Blaeu ging gebruiken ter onderscheid van zijn concurrent Johannes Janssonius. Ook zijn op de globe de resultaten verwerkt van de reis van Jacob Le Maire en Willem Cornelisz Schouten naar de Stille Zuidzee. Op 29 januari 1616 werd tijdens deze reis Kaap Hoorn ontdekt. Op de globe komen voor de geografische namen: ‘Fr. Le Maire’, Mauritius, Staten landt, C. Hoorn I. Barneveltij’. Het hypothetische Zuidland wordt genoemd als ‘Terra Australis Incognita Magalanica’. Verder is op de globe de route van Olivier van Noort aangegeven die de Straat van Magallaan in 1599/ 1600 passeerde. In cartouches zijn opmerkingen aangebracht over Noord-Amerika, het Zuidland en Magallaan. De cartouches zijn decoratief, in de binnenlanden van Afrika en Noord- en Zuid-Amerika zijn dieren afgebeeld in Zuid- Amerika is ook een Patagoniër te zien. De oceanen zijn gedecoreerd met zeilschepen. De volgende legenda in de cartouches zijn op de globe aangebracht: (1) Advies aan de lezer : ovale cartouche met engelen aan weerszijdenen boven een cherubijn met een zonnewijzer (2) Opdracht aan de Staten van Holland, Zeeland en West-Friesland : ovale cartouche met boven de wapens van de drie staten . Met links een vrouw die water uit een vaas op een schaal uitstort (personificatie van het water) en rechts een vrouw met een weegschaal en een zwaard in haar hand. (personificatie van de rechtvaardigheid). Geheel onder zijn drie vrouwen te zien. (3) Notitie betreffende de ontdekking van Amerika : ovale cartouche met een vrouw aan weerszijden (4) Notitie betreffende de ronding van Kaap de Goede Hoop door Vasco da Gama in 1497:vierkant cartouche (5) Notitie betreffende de ontdekking van de Straat van Magellaan en de doorvaart door Olivier van Noort in 1600. De globe is de derde staat van de door Willem Jansz. Blaeu in 1602 uitgegeven globe. Van de eerste en tweede staat zijn geen exemplaren bekend. Mogelijk is deze globe pas omstreeks 1682 uitgegeven door Joannes van Ceulen. Peter van der Krogt baseert dit op basis van de afwijkende cartouche met de opmerking over Magellaan. Deze is anders dan wat Van der Krogt noemt sub-staat 3b. Ten opzichte van de staat 3a is de tekst veranderd en zijn er fouten in de Latijnse tekst gemaakt. 
afmetingendiameter 23 cm 
hoogte 36 cm 
omtrek 74 cm 
omtrek 32.5 cm 
 
startdatum1621 
einddatum1621 

Commentaar van bezoekers

 
  voeg uw commentaar toe
naam
email
commentaar
afbeelding uploaden
verificatie

Typ de tekst van het plaatje in het veld. Klik op het plaatje als de tekst onleesbaar is.